İslam Araştırmaları Tezli Yüksek Lisans Programı

Başvuru ve Kabul Koşulları

Genel kontenjan için
2024-2025 akademik yılında İslam Araştırmaları Tezli Yüksek Lisans Programı (%30 İngilizce) genel kontenjanı 10 öğrencidir. Bu kontenjana, başvuru koşullarını sağlayan Türk ve yabancı uyruklu adaylar başvurabilir.

Başvuru şartları
•    Bir lisans programından 100 üzerinden asgari 60 not ortalaması ile mezun olmak
•    İngilizce YDS veya eş değeri bir sınavdan en az 75 puana sahip olmak
•    ALES’ten en az 65 puan almak

Değerlendirme ve kabul
•    Programa giriş puanı; ALES puanı (%50), lisans not ortalaması (%10), yabancı dil puanı (%10) ve mülakat notu (%30) üzerinden hesaplanacaktır.
•    Giriş puanı 65 ve üzeri olan adaylar arasından puanı en yüksek olan adaydan başlanarak kontenjan sayısına göre öğrenci kabul edilecektir.

Yurt dışı kontenjanı için
2024-2025 akademik yılında İslam Araştırmaları Tezli Yüksek Lisans Programı (%30 İngilizce) yurt dışı kontenjanı 5 öğrencidir. Bu kontenjana başvuru koşullarını sağlayan yabancı uyruklu veya lisans eğitiminin tamamını yurt dışında tamamlayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları başvurabilir.

Başvuru şartları
•    Bir lisans programından 100 üzerinden asgari 65 not ortalaması ile mezun olmak
•    İslam Araştırmaları alanında çalışmaları olan akademisyenlerden alınmış iki adet referans mektubu ibraz etmek (Referans mektupları akademisyenin ad ve kurum bilgisi ile imzasını içermelidir)

Değerlendirme ve kabul
•    Referans mektupları kabul edilen adaylar çevrim içi mülakata girecektir.
•    Lisans not ortalaması (%50) ve mülakat notu (%50) üzerinden programa giriş puanı hesaplanacaktır.
•    Giriş puanı 65 ve üzeri olan adaylar arasından puanı en yüksek olan adaydan başlanarak kontenjan sayısına göre öğrenci kabul edilecektir.

Programa başlama
•    Kabul alan öğrencilerin programa başlayabilmesi için üniversitelerin dil merkezleri veya Yunus Emre Enstitüsünün yaptığı Türkçe sınavından C1 düzeyinde sınav sonuç belgesi sağlaması gerekmektedir. (Yabancı Uyruklu Öğrenci Taahhütname Örneği detaylı başvuru koşulları kılavuzunda bulunmaktadır)


Çevrim İçi Başvuru
Çevrim içi başvuru kılavuzu için tıklayınız.
Çevrim içi başvuru sayfası için tıklayınız.


Önemli Tarihler
Çevrim içi başvurular: 27 Mayıs–14 Haziran 2024 (17.00)
Mülakat tarihleri: 26-27 Haziran 2024
Sonuçların ilanı: 8 Temmuz 2024
Kesin kayıtlar: 9–13 Eylül 2024 (17.00)

Yedek aday alımı için boş kontenjanların ilanı: 18 Eylül 2024
Yedek adayların online başvuru tarihleri: 19-20 Eylül 2024 (Saat 17:00)
Yedekten kayıt hakkı kazanan adayların ilan tarihi: 25 Eylül 2024
Yedek adayların online kesin kayıt tarihi: 26-27 Eylül 2024 (Saat 17:00)


Detaylı başvuru koşulları kılavuzu için tıklayınız.
Detaylı akademik takvim için tıklayınız.

Kesin Kayıt

Kesin kayıt işlemleri çevrim içi olarak AKSİS öğrenci otomasyon sistemi üzerinden yapılmaktadır.

Destek ve İletişim: Bircan Ertaş
Telefon: +90 212 440 03 30 Dâhilî: 13264
E-posta: bircan.ertas@istanbul.edu.tr

Kayıt için gerekli belgeler
1) Lisans mezuniyetini gösterir e-devlet’ten alınan barkodlu belge/noter ya da ilgili yükseköğretim kurumundan onaylı sureti (Yurt dışı kurumlarından mezun olanların noter tasdikli türkçe tercümesini eklemesi zorunludur)
2) Lisans mezuniyet not ortalamasını gösterir transkript (Islak imzalı/e-imzalı/e-devlet)
3) ALES belgesinin ÖSYM internet sitesinden alınan elektronik nüshası ya da eş değeri sınav sonuç belgesinin noter tasdikli sureti (Yurt dışı kontenjanı için istenmemektedir)
4) YDS belgesinin ÖSYM internet sitesinden alınan elektronik nüshası ya da eş değeri sınav sonuç belgesinin noter tasdikli sureti (Yurt dışı kontenjanı için istenmemektedir)
5) Son altı ay içerisinde, önden, adayı kolaylıkla tanıtabilecek şekilde çekilmiş vesikalık fotoğraf
6) Programların genel kontenjanlarına başvuran Türk uyruklu adaylardan, lisans veya yüksek lisans eğitimini yurt dışında tamamlayanların, yurt dışında ikamet ettiklerine dair onaylı belge
7) Nüfus cüzdanının fotokopisi (Yabancı uyruklular için ikametgâh tezkeresi fotokopisi ile yabancı uyruklu numarasını gösterir belge
8) Yabancı uyruklular için öğrenim vizeli pasaportun kimlik bilgilerini ve geçerlilik süresini gösteren sayfaların noter tasdikli türkçe çevirisi
9) İkamet beyanı formu (Örneği detaylı başvuru kılavuzu sayfasında bulunmaktadır)
10) Erkek adaylar için e-devlet’ten alınacak yeni tarihli askerlik durum belgesi (Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı adaylar için)
11) Öğrenci kayıt bilgi formu (Örneği detaylı başvuru kılavuzu sayfasında bulunmaktadır)
12) Yabancı uyruklu adayların Türkiye Türkçesi bildiklerini gösterir üniversitelerin dil merkezleri veya Yunus Emre Enstitüsü tarafından yapılan Türkçe sınavından «Türkçe Yeterlik» , C1 belgesi veya onaylı sureti (C1 belgesi olmayanların taahütname dilekçesi detaylı başvuru kılavuzu sayfasında bulunmaktadır)
13) Adli sicil kaydının olmadığına dair e-devlet’ten alınan belge


Kampüs Yaşamı ve İmkânlar

Tarihî bir yapı, çağdaş bir eğitim
İslam Tetkikleri Enstitüsü, 17. yüzyıl başlarında Osmanlı sadrazamı Kuyucu Murad Paşa (ö. 1611) tarafından inşa edilen medrese binasında eğitim vermektedir. Yüzyıllar boyunca Osmanlı tarihinde etkili olan birçok kazasker, şeyhülislam ve devlet adamını yetiştiren bu tarihî yapı 2019 yılında İslam Tetkikleri Enstitüsünün ihtiyaçları doğrultusunda tarihî doku korunarak çağdaş bir eğitim kurumuna dönüştürülmüştür.



Zengin bir ihtisas kütüphanesi
Restorasyon sonrasında Kuyucu Murad Paşa Medresesi’nin iç avlusu cam bir tavanla örtülmüş ve bu alan kütüphane ve ders çalışma alanına dönüştürülmüştür. Çoğu İslam tarihi ve İslami disiplinlere ait olan 15.000’den fazla kitap ve süreli yayını barındıran bu ihtisas kütüphanesinde basılı materyallerin yanı sıra birçok ulusal ve uluslararası veri tabanına online erişim imkânı da bulunmaktadır.


Rahat ve kolay ulaşım seçenekleri

İslam Tetkikleri Enstitüsü, Vezneciler otobüs duraklarına ve Vezneciler metro istasyonuna sadece 1 dakikalık yürüme mesafesindedir. Bu açıdan, toplu taşıma araçlarıyla şehrin her iki yakasından da hızlı ve kolay erişilebilir durumdadır.


Suriçi: Bir açık hava müzesi

İslam Tetkikleri Enstitüsü, asırlar boyu Bizans ve Osmanlı idarelerine ev sahipliği yapmış olan ve âdeta bir açık hava müzesi durumunda bulunan tarihî yarımadanın tam kalbinde yer almaktadır. Tarihî yarımada içerisindeki tüm tarihî yapılara, müzelere, kültür-turizm ve alışveriş merkezlerine sadece yürüme mesafesindedir.


Çok yönlü ve zengin bir akademik dünya
İslam Tetkikleri Enstitüsü öğrencileri özel olarak İstanbul Üniversitesi fakülte binalarına ve kütüphanelerine genel olarak ise tarihî yarımada içinde yer alan onlarca yazma eser kütüphanesi, arşiv ve araştırma merkezine sadece birkaç adım uzaktalar. Bu kütüphanelerden bazıları şöyledir:
• İstanbul Üniversitesi İslam Tetkikleri Enstitüsü Kütüphanesi
• İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi
• Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
• Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi
• Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi
• Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi
• İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanesi
• Hacı Selim Ağa Yazma Eser Kütüphanesi Müdürlüğü
• Millet Yazma Eser Kütüphanesi
• Fatih Merkez Kütüphanesi

Programın Detayları

İslam Tetkikleri Enstitüsü, İslam tarihinin farklı dönemleri ve coğrafyalarında uzmanlıkları olan çok yönlü ve dilli bir akademik kadrodan oluşmaktadır. Dolayısıyla, İslam Araştırmaları Tezli Yüksek Lisans Programı disiplinlerarası bir yaklaşıma sahiptir.
Programın dili Türkçe (%70) ve İngilizcedir (%30). Programda geniş bir yelpazede Türkçe ve İngilizce dillerinde zorunlu ve seçmeli dersler sunulmaktadır. Programın süresi en az 4 en çok 6 akademik dönemdir. Öğrencilerin bu süre zarfında mezuniyet için en az 21 kredi dersi (seminer hariç en az yedi ders, 60 AKTS ders yükü) başarıyla tamamlamaları ve İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Yönetmeliği’ne uygun şekilde Türkçe veya İngilizce bir yüksek lisans tezi yazmaları beklenmektedir.
Öğrencilerin hazırlayacakları yüksek lisans tezlerinin konusu, İslam tarihinin farklı dönem ve coğrafyaları ile ilgili olabilir. Bununla birlikte, programın odağında özellikle İslam tarihinin ilk asırları, Memlük ve Osmanlı dönemleri, Tanzimat döneminden günümüze modernleşme süreci ve çağdaş İslam ülkeleriyle ilgili temaların bulunduğu söylenebilir.

Programdaki zorunlu dersler:
  • Bilimsel Araştırma Teknikleri ve Yayın Etiği
  • Seminer

Programdaki bazı seçmeli dersler:

  • Osmanlı’dan Cumhuriyete Hilafet TartışmalarıModern Siyaset Tasavvuruna Alternatif Bir Yaklaşım Olarak İbn Haldun’un Mukaddimesi
  • Müslüman Ülkelerin Karşılaştırmalı Siyaseti
  • İslam Siyaset Düşüncesi: Klasik Dönem
  • İslam Siyaset Düşüncesi: Modern Dönem
  • Osmanlı Modernleşmesi ve Kadın
  • Tanzimat Dönemi Kanunlaştırma Hareketleri
  • Osmanlı Aile Hukukunun Tedvini
  • Fıkıh Usulünde Yeni Arayışlar
  • Modern Devlet ve İslam Hukuku
  • 18. yy. Osmanlısında Fıkıh-Kelam İlişkisi
  • Osmanlı İlim Geleneğinde Adabü’l-Bahs Metinleri
  • Klasik Sonrası Dönemde Hanefi Fıkıh Usulü
  • Modernleşme Arifesinde Osmanlı’da Fıkıh Usulü
  • Tanzimat Döneminde Anayasa Tartışmaları
  • Modern Dönemde Usul-i Fıkıh Yazımı
  • 19. yy. Osmanlı Hukuk Modernleşmesi ve Kanunlaştırma Örnekleri
  • Osmanlı Modernleşmesi Bağlamında Gayrimüslim Hukuku ve Kapitülasyonlar Meselesi
  • Tanzimat Dönemi’nde Osmanlı Şirket Hukuku
  • Tanzimat’tan Erken Cumhuriyete Medeni Hukuk Fikrinin Gelişimi
  • Memlükler Döneminde İlmî Hayat
  • 20. Yüzyılda Osmanlı Tarihçiliği
  • Erken Modern Osmanlı İmparatorluğunda Âlimler, Sultanlar ve Hukuk
  • Osmanlı Modernleşmesi Döneminde Arap Toprakları
  • Matbaa Öncesinde İslam Kitap Kültürü
  • Modernleşme Öncesinde Osmanlı Şehirleri
  • Modern Tarihyazımı
  • İslam Tarihinde Biyografi
  • Osmanlı Hukuk Metinleri (Tanzimat Öncesi)
  • Dijital Beşeri Bilimler

Mezuniyet ve Diploma

İslam Araştırmaları Tezli Yüksek Lisans Programı’ndan mezun adaylara, programın adıyla bir yüksek lisans diploması verilmektedir.
Programdaki yüksek lisans öğrencilerinin, İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Yönetmeliği'nde belirtildiği şekilde ders kredi yükümlülüğünü tamamlamış ve yüksek lisans tezlerini başarıyla savunmuş olmaları gerekmektedir.

Sıkça Sorulan Sorular

Başvuru ve kabul süreci nasıl ilerleyecektir?
Genel ve yurt dışı kontenjanlarına başvurular sadece çevrim içi olarak öğrenci otomasyon sistemi üzerinden yapılacak olup çevrim içi başvuru sırasında doldurulan bilgiler adayın beyanı olarak kabul edilecektir. Belirtilen mezuniyet, ALES ve yabancı dil koşulu ile kontenjan tablolarında belirtilen özel koşullar dikkate alınarak başvuruların yapılması gerekmektedir. Genel kontenjanlara başvuruda bulunan adaylar mülakata tabi tutulacaktır.
Yurt dışı kontenjanı dâhilinde yapılan başvurularda adaylar başvurdukları alanda çalışmaları olan iki akademisyenden aldıkları referans mektuplarını sisteme yüklemelidir. Enstitünün görevlendireceği komisyon, adayların başvurularını değerlendirir. Komisyonda referans mektupları kabul edilen adaylar mülakata alınır. Mülakatlar çevrim içi ortamda yapılır.
Enstitünün internet sitesinde “Başvuru Koşulları” ile ilgili duyuru ve ekleri dikkatlice okunmalıdır. Çevrim içi başvuru süreci için Enstitü internet sitesinde bir kılavuz yer almaktadır.
ALES veya eş değeri bir sınavın %50’si, lisans not ortalamasının %10’u, Yabancı dil notunun %10’u ile mülakat puanının %30’u hesaplanarak yüksek lisans giriş puanı hesaplanacaktır. Nihai puanı 65 ve üzerinde olan adaylar sıralamaya tabi tutulacak ve kontenjan dâhilinde programa kabul edilecektir. Kesin kayıtlar çevrim içi olarak öğrenci otomasyon sistemi üzerinden yapılacaktır.
Yurt dışı kontenjanlarına yapılan başvurularda ilk aşamada referans mektupları değerlendirilecek, mektupları kabul edilen adaylar çevrim içi ortamda mülakata alınacaktır. Lisans ortalamasının %50’si vemülakat notunun %50’si alınarak yüksek lisans giriş puanı hesaplanacaktır. Giriş puanı 65 ve üzeri olan adaylar sıralamaya tabi tutularak kontenjan dâhilinde programa kabul edilecektir.
Kabul alan öğrencilerin programa başlayabilmeleri için üniversitelerin dil merkezleri ve Yunus Emre Enstitüsünün yaptığı Türkçe yeterlik sınavından C1 düzeyinde belge almaları gerekmektedir. Bu sınavda başarılı olamayanlar üniversitelerin dil merkezleri veya Yunus Emre Enstitüsü tarafından açılan en fazla bir yıl süreli Türkçe dil kursuna katılmak ve sınavdan en az C1 seviyesinde puan almak zorundadırlar. Kurs süresi öğrenim süresinden sayılmaz.
Adayların başvurusu esnasında beyan etmiş oldukları lisans not ortalamalarını gösteren (basılı ve imzalı/mühürlü veya e-devlet’ten alınmış) transkriptlerini mülakatta ve kesin kayıt sırasında yanlarında bulundurmaları zorunludur.
Yüz yüze ve posta ile başvuru kabul edilmemektedir.

Genel ve yurt dışı kontenjanlara kimler başvurabilir?
Genel kontenjanlar, kabul koşullarını sağlayan Türk ve yabancı uyruklu adaylara açıktır. Yurt dışı kontenjanları ise kabul koşullarını sağlayan yabancı uyruklu veya lisans eğitiminin tamamını yurt dışında tamamlayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı adaylara açıktır.

İlahiyat mezunlarının dışındaki adaylar da programa başvurabilir mi?
Evet. İlahiyat veya herhangi bir lisans programından mezun adaylar programa başvurabilir.

Genel kontenjana başvuru koşulları nelerdir?
Bir lisans programından mezun adaylar, bir lisans programından 100 üzerinden asgari 60 not ortalaması ile mezun olmak, İngilizce YDS veya eş değeri bir sınavdan en az 75 puana sahip olmak ve ALES’ten en az 65 puanı olmak koşuluyla programa başvuru yapabilirler. Programın %30’unun İngilizce olması sebebiyle adayların İngilizce YDS veya eş değeri sınavdan en az 75 puan aldıklarını belgelemeleri gerekmektedir.

Yurt dışı kontenjanına başvuru koşulları nelerdir?
Lisans mezuniyet belgesi (denklik belgesiyle birlikte), iki adet referans mektubu gerekmektedir.
Diploma denklikleri, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK) denklik esaslarına uygun olarak kabul edilir.
Adaylar yurt dışı kontenjanına 100 üzerinden en az 65 olan lisans not ortalamasına sahip olmaları olmaları koşuluyla başvurabilirler
Konu hakkında Enstitümüzün internet sitesinde daha geniş açıklama bulunmaktadır. Lütfen, “Başvuru Koşulları” ile ilgili duyuruyu ve eklerini dikkatlice okuyunuz.

Başvuruyu tamamladıktan sonra ne yapmalıyım?
Belgeyi yazdır kısmından 2 başvuru kayıt belgesini yazdırmalısınız. Bu belgelerden birincisi “Başvuru Belgesi” ikincisi ise “Sınava Giriş Belgesi”dir.
Bu belgeleri İstanbul Üniversitesinin yabancı dil sınavına ve mülakata girerken yanınızda bulundurmanız gerekmektedir.

Programda bilimsel hazırlık var mıdır?
Enstitü Kurulu gerekli gördüğü durumlarda yüksek lisans eğitimine kayıt hakkı kazanan öğrencilere bilimsel hazırlık eğitimi almalarını şart koşabilir.

Genel kontenjan kaç kişiden oluşmaktadır?
2024-2025 akademik yılında genel kontenjan dâhilinde en fazla 10 öğrenci programa kabul edilmektedir.

Yurt dışı kontenjanı kaç kişiden oluşmaktadır?
2024-2025 akademik yılında yurt dışı kontenjanı kapsamında en fazla 5 öğrenci programa kabul edilmektedir.

Enstitünüzde hangi yabancı diller geçerlidir?
Programın %70 Türkçe ve %30 İngilizce olması sebebiyle adayların eğitimlerine başlayabilmeleri için İngilizce YDS veya eş değeri bir sınavdan en az 75 puana sahip olmaları gerekmektedir.
Yurt dışı kontenjanından kabul alan öğrencilerin ise programa başlayabilmeleri için üniversitelerin dil merkezleri ve Yunus Emre Enstitüsünün yaptığı Türkçe yeterlik sınavından C1 düzeyinde belge almaları gerekmektedir. Bu sınavda başarılı olamayanlar üniversitelerin dil merkezleri veya Yunus Emre Enstitüsü tarafından açılan en fazla bir yıl süreli Türkçe dil kursuna katılmak ve sınavdan en az C1 seviyesinde puan almak zorundadırlar. Kurs süresi öğrenim süresinden sayılmaz. Türkçe eğitim süreçlerinin öğrenci tarafından takip edilmesi gerekmektedir, İslam Tetkikleri Enstitüsü Türkçe eğitim kursu imkânı sağlamamaktadır.

YDS, ÜDS, KPDS’ye eş değer uluslararası yabancı dil sınav sonucu (TOEFL, IELTS vb.) ile başvuruda bulunabilir miyim?
Evet başvurabilirsiniz. Ancak Yükseköğretim Kurulu (YÖK) 14.02.2014 tarihinden itibaren YDS uluslararası eş değeri olarak sadece TOEFL-IBT ve PTE sınavlarını kabul etmektedir. Sınav puanı bu tarihten önceye ait ise, TOEFL-CBT, TOEFL-PBT, PTE, IELTS, CPE, CAE, FCE sınavlarının da eş değerliliği kabul edilmektedir.
Başvuru yapabilmek için bu sınavlardan asgari kaç puana sahip olunması gerektiği ve ne kadar süre geçerli oldukları vb. hakkında daha geniş bilgi Online Başvuru Sayfası’nda ve ÖSYM’nin internet sitesinde bulunmaktadır. Lütfen, “Başvuru Koşulları” ile ilgili duyuruyu ve eklerini dikkatlice okuyunuz.

Mülakat/sözlü sınav için yer ve saat bilgisine nasıl ulaşabilirim?
Mülakat tarihinden 2 gün önce İslam Tetkikleri Enstitüsünün internet sayfasından mülakat saati ve yeri ilan edilecektir.

Kesin kayıt işlemleri nasıl gerçekleşir?
Kesin kayıt, ilanda belirtilen şartlar dâhilinde, istenen belgelerle, ilgili tarihler arasında online otomasyon sistemi üzerinden yapılır. Kesin kayıt hakkı kazananlar, yedekler ile birlikte Enstitünün internet sayfasında ilan edilir.
Kesin kayıt hakkı elde etmesine rağmen, kaydını süresi içinde yaptırmayan adayların yerine Enstitünün belirleyeceği ve internet sayfasında duyuracağı bir tarihte bir defaya mahsus olmak üzere yedek kaydı alınacaktır.
Gerçeğe aykırı beyana ve/veya sahte veya tahrif edilmiş belgeye dayalı olarak kesin kayıt yaptıranların kayıtları programa kayıt tarihi itibarıyla iptal edilir. Mezun olanların ise diploma dâhil tüm belgeleri iptal edilir. Öğrenci katkı payı/öğrenim ücretleri geri ödenmez.

Bilimsel Hazırlık Programı (BHP) nedir?
Bilimsel Hazırlık Programı, farklı bilim dalından mezun olan öğrencilerin yüksek lisans ya da doktoraya başlamadan önce devam edecekleri 1 yıllık hazırlık programıdır.
Mülakat jürisi adaylara gerekli gördüğü durumlarda bilimsel hazırlık eğitimi almalarını şart koşabilir.

Yüksek lisans programında alınması gereken ders yükü nedir?
Yüksek lisans öğrencileri için en az 21 kredi, seminer hariç en az yedi ders, 60 AKTS ders yükü tamamlanmalıdır.

Giremediğim sınavların yerine daha sonra “mazeret sınavı” yapılmakta mıdır?
3 tür sınav mevcuttur: Ara sınav, bitirme sınavı ve bütünleme sınavı.
İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği’ne göre uygun bir mazereti olan (sağlık sorunu gibi) ve mazeretini 5 iş günü içerisinde bir dilekçe ile Enstitümüze bildiren öğrenciler, Enstitü Yönetim Kurulunun uygun görmesi durumunda mazeret sınavına girebilirler. Mazereti bulunmayan öğrenciler yeniden sınava giremezler.
Bitirme ve bütünleme sınavları için mazeret kabul edilmemektedir.

Kayıt dondurmak istiyorum, bunun için ne yapmak gerekmektedir?
İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği’nin 19. maddesine göre “kayıt dondurma koşullarının” mevcut olması gerekmektedir. Koşulları tutan öğrenciler, bir dilekçe ile Enstitümüze başvuruda bulunmalıdır.